Het onverharde pad, het oorlogspad

Het onverharde pad, het oorlogspad

8 november 2021 - Lea van Someren

De weg naar Rome is ouder, maar het pad dat ik vandaag ga lopen gaat ook al een tijdje mee, het boswachterspad over de Grebbelinie. De stormachtige wind heeft het regenfront vannacht naar het oosten van het land geblazen en een mooi herfstig zonnetje is reden genoeg voor een fikse wandeling. Na het duinzand, het Gelderse gras en het bospaadje, nu het oorlogspad.

Museumbunker Grebbelinie.jpg

Watermanagement

In watermanagement is Nederland wereldwijd altijd vooruitstrevend geweest. Van het tegenhouden van zee, het leegpompen van meren tot polders tot het gericht onder water zetten van gebieden. De aanleg van de Grebbelinie vanaf 1745 was bedoeld als een voorverdediging van de Hollandse Waterlinie, een Nederlandse verdedigingslinie gebaseerd op inundatie. Kort gezegd: je zet de boel gewoon onder water en de vijand kan jou dus niet bereiken. Hedendaagse oorlogvoering maakte deze methode volkomen zinloos.

De route loopt over de verhoging, feitelijk over een dijk. De hoeveelheid regen van de afgelopen dagen geeft een beetje een beeld van hoe zoiets er dan zou uitzien. Wandelend op dit oorlogspad, peins ik over de wreedheid en nutteloosheid van oorlogen. Wanneer zijn we als mens eens tevreden met wat we hebben, met wat er is? Zware kost voor deze lichte dag.

soldaten


Coulissen

De route loopt langs forten en batterijen, waar eens het geklak van hakken tussen de betonmuren klonk. Hoog op de dijk kijk ik links en rechts uit op agrarisch gebied. Mijn zicht wordt gefilterd door bomen en struiken. Het ziet er een beetje uit zoals het coulisselandschap dat zo bekend is in het oosten van het land. Door de straffe wind loopt de geur van de veehouderijen lang met me mee. Een kenner zou ongetwijfeld herkennen of het gaat om koeien, kippen of varkens.


Doorsteekjes

Dat de Grebbelinie nog slechts een monumentale en recreatieve functie heeft, merk ik aan de diverse doorsteekjes. Zo’n gat in de dijk zou de verdediging behoorlijk hebben bemoeilijkt. Hier en daar houdt een grof uitgesneden soldaat de wacht.

Grebbelinie boswachterspad


Mijn route ben ik gestart bij station Veenendaal De Klomp. Aan het eind van mijn wandeling neem ik nog een kijkje in het Grebbelinie Bezoekerscentrum.

Ook eens zin in deze historische route, ga dan naar Wandelnet.

Oktober was de maand van het onverharde pad, maar waar ik kan, kies ik voortaan altijd voor onverhard.

Lees meer over