Tunnelvisie ProRail

Tunnelvisie ProRail

6 december 2021 - Ankie van Dijk

Ankie van Dijk, directeur Wandelnet, schreef onlangs een opiniestuk voor het dagblad Trouw. In het artikel deed ze een oproep aan ProRail om een nieuwe tunnelvisie te ontwikkelen. Een visie die niet alleen het belang van het spoor dient, maar ook de belangen van miljoenen mensen (wandelaars, fietsers, buitensporters) die het spoor willen kruisen; met een veilige oversteek, een brug, óf natuurlijk een tunnel. Lees het hele artikel hieronder.
 

Je ziet ze overal: wandelaars, fietsers... En ze zijn er in soorten en maten: van iedere dag een ommetje tot vakantiefietsers die Nederland doorkruisen. Op zoek naar het mooiste fietsrondje of de beste wandelroute is het soms best even puzzelen. Wat is de snelste route naar het bos, hoe leuk is mijn ommetje vanaf de voordeur, waar lopen we de wijk uit, of op welke plek kruis je het spoor of de snelweg?

Het wordt steeds lastiger om het spoor over te steken, want veel spoorwegovergangen verdwijnen. Als wandelaar is je actieradius niet zo groot; gemiddeld wandel je zo’n 4 tot 5 kilometer per uur. Als je het spoor (of de snelweg) pas een kilometer of twee verderop weer kunt kruisen, dan wordt je ommetje al snel een omweg. Of anders gesteld: het spoor wordt een onneembare barrière/hindernis voor wandelaars en steeds vaker ook voor fietsers. En dat staat haaks op het beleid dat bewegen gestimuleerd wordt in het licht van gezondheid, duurzame mobiliteit en toerisme.
 
Hoe anders is dat vanuit de spoorbeheerder bezien. Op iedere spoorlijn is verkeer van rechts lastig (en van links ook trouwens). De trein heeft de positie dat die altijd voorgaat en dat is natuurlijk volstrekt logisch als het gaat om veiligheid. Toch leidt deze positie tot een tunnelvisie bij ProRail. Onder het adagium ‘de beste overweg is geen overweg’ worden overal in Nederland overwegen afgesloten. En de alternatieven: (beter) beveiligen, ondertunnelen of overbruggen worden te vaak onhaalbaar geacht, te duur, technisch onmogelijk of domweg niet bespreekbaar. Veiligheid van overstekers en voorkomen van vertraging voor treinreizigers leiden tot de tunnelvisie dat alleen de lengterichting van het spoor telt en de dwarsverbindingen op het spoor (zoals een weg, fietspad of wandelroute) als hinderlijk en bovendien ondergeschikt worden bestempeld.
 
Voordat u in de pen klimt om te ageren dat iedere verkeersdode er één te veel is en dat veiligheid altijd voorop dient te staan, bespaar u de moeite. Belangenorganisaties van ‘overstekers’ (zoals wandelaars, fietsers en ruiters) komen natuurlijk juíst op voor die veiligheid. Maar ook voor het belang van een goede infrastructuur voor buitenmensen, net zoals die er moet zijn voor treinreizigers.
 
Daarom mijn oproep aan ProRail om een nieuwe tunnelvisie te ontwikkelen. Een visie die niet alleen het belang van het spoor dient, maar ook de belangen van miljoenen mensen (wandelaars, fietsers, buitensporters) die het spoor willen kruisen; met een veilige oversteek, een brug, óf natuurlijk een tunnel. Het zou helpen als de Tweede Kamer de minister van Infrastructuur en Waterstaat vraagt met welke tunnelvisie ze ProRail vraagt te handelen. Om misverstanden te voorkomen…
 
Ankie van Dijk
Directeur Wandelnet