Wandelen met Het Utrechts Landschap
In elke provincie van Nederland is een provinciaal 'Landschap' actief in het beheer en de bescherming van natuurterreinen en historische gebouwen. In hun natuurgebieden bieden zij niet alleen ruimte aan de natuur, maar ook aan de wandelaar. In 2024 publiceren we elke maand een blog over één van de Landschappen, na een gesprek met een medewerk(st)er van de stichting. Zo ontdekken we op welke manier de organisaties bijdragen aan de mogelijkheden voor wandelen. Deze maand staat het Utrechts Landschap in de schijnwerpers met Alex Westerman.
Alex Westerman, Boswachter Publiek © Utrechts Landschap
Op een mooie meidag fiets ik naar landgoed Oostbroek, aan de oostelijke rand van de stad Utrecht. Daar ontmoet ik Alex Westerman, Boswachter Publiek bij Het Utrechts Landschap, een functie waar ze met wat mazzel en lef in terecht is gekomen. Hiervoor moest ze wel eerst een bijzondere carrière-switch maken. Bij het Utrechts Landschap voelt ze zich nu helemaal op haar plek.
Utrecht
Het kantoor van het Utrechts Landschap is gevestigd in het landhuis van Oostbroek. Er zijn twee teams boswachters die elk een regio beheren: Amerongen en Vliegbasis Soesterberg, goed voor in totaal 5800 hectare natuur en erfgoed. Er zijn zes bezoekerscentra en een winkeltje, die bekend staan om hun gastvrijheid en die geheel zelfstandig gerund worden door vrijwilligers. De terreinen zijn zeer gevarieerd, met bossen, heideterreinen, uiterwaarden, landgoederen, botanische graslanden en akkers. De hoogteverschillen op de Utrechtse Heuvelrug maken het gebied bijzonder.
"Het Utrechts Landschap heeft over meerdere natuurgebieden 300 grote grazers in eigendom, waarvoor een speciale beheerder in dienst is", vertelt Alex met enige trots. Op de heidegebieden grazen meerdere keren per jaar ingehuurde schapen. Juist het verschil in grazers (schapen, de Galloways, de Koniks of ander wild) is waardevol voor het natuurgebied, want ze grazen elk op hun eigen manier. De landgoederen zijn onderdeel van de Stichtse Lustwarande, een streek van landgoederen die zich uitstrekt van De Bilt tot Rhenen. De verschillende eigenaren en architecten gaven de landgoederen een karakter met eigen sfeer en uitstraling. Overal is nog duidelijk herkenbaar in welke periode de tuinen zijn aangelegd: de Franse stijl met de symmetrie, getrimde heggen en lange zichtlijnen en vanaf eind 18e eeuw de Engelse stijl met de kronkelige paadjes, hoge hagen en verrassende zichtlijnen.
Stormpad Breeveen © Utrechts Landschap
Paradepaardje: Stormpad Breeveen
Op 18 juni 2021 wordt Leersum getroffen door een razende valwind. Deze maaide alleen al van het Utrechts Landschap een bosgebied van 16 ha plat. Zo’n 2,5 km aan wandelpaden werd bedolven onder de omgewaaide bomen. Het Utrechts Landschap heeft ervoor gekozen het bos te laten liggen en er een pad overhéén te bouwen; genaamd Stormpad Breeveen. Zo kunnen wandelaars ervaren hoe het bos zich herstelt na de storm. Van kevers in het dode hout tot paddenstoelen, en op hun beurt weer insectenetende vogels. Zoogdieren vinden schuilplaatsen of nesten in afgebroken boomkronen, onder opgeworpen wortelkluiten en reptielen profiteren van het zand dat daarmee weer aan de oppervlakte is komen te liggen. Kortom, een explosie van leven waar iedereen nu, dankzij het Stormpad Breeveen, een kijkje kan nemen. Het Stormpad is tegenwoordig ook onderdeel van het Utrechtpad van Nivon Natuurvrienden.
Alex vertelt dat ze op het eerste uitkijkpunt een houten lijstje hebben geplaatst waar je een foto kan maken. "Stuur je ons die foto toe, dan voegt het Utrechts Landschap deze samen en zo ontstaat er een time-lapse waarin nu al heel duidelijk te zien is hoe de seizoenen elkaar afwisselen en hoe het bos weer opnieuw tot leven komt", aldus een trotse Boswachter Publiek.
Meer wandelingen van Het Utrechts Landschap
Alex houdt zich voornamelijk bezig met de openstelling van gebieden. "Onze wandelpaden liggen bewust op plekken waar wandelaars het wild zo min mogelijk verstoren. Zo hebben we veel ‘olifantenpaadjes’, ontstaan in de Coronatijd, moeten afsluiten om rustgebieden te conserveren of te beschermen. Mijn uitdaging is om mensen uit te leggen dat we dit niet doen om hen te pesten. Het Utrechts Landschap komt op voor de natuur. De excursies helpen ons om de kennis te verspreiden".
Het Utrechts Landschap beheert bijna 1000 km aan wandelpaden. Jaarlijks nemen 11.000 mensen deel aan 500 verschillende excursies onder begeleiding van een gids. Op deze pagina vind je alle wandelingen van het Utrechts Landschap. Wanneer ik Alex vraag om haar mooiste 5, dan somt ze zonder haperen de volgende wandelingen op: Blauwe Kamer, Breeveen met de uitbreiding van Stormpad Breeveen, Heidestein, Vliegbasis Soesterberg, Stoutenburg.
Na het fijne gesprek fiets ik terug en neem me voor om binnenkort Breeveen met Stormpad te wandelen, zodat ik ook een foto kan toevoegen aan de time-lapse.
