_{Foto: Fiets- en wandelpad bij Oostvoorne (Zuid-Holland) © Wandelnet}

Media en bestuurders besteden volop aandacht aan de sterk toegenomen ongevallen bij fietsers. Maar onder lopers is de recente ontwikkeling ook dramatisch. Het aantal dodelijke geregistreerde slachtoffers onder voetgangers is in verhouding fors gestegen. Van 43 in 2021 naar 57 in 2022, in één jaar tijd een derde meer. “Wij maken ons ernstig zorgen, namens alle voetgangers in Nederland”, zeggen vier organisaties die zich inzetten voor lopers. In een brief aan de vaste commissie Infrastructuur en Waterstaat van de Tweede Kamer vraagt het kwartet om maatregelen. Het gaat om Wandelnet,  MENSenSTRAAT, de Voetgangersbeweging Nederland en de Voetgangers Vereniging Nederland.  

Belangrijke ongevalscijfers onzichtbaar

Een eerste knelpunt is dat veel ongevallen van lopers buiten beeld blijven. Neem struikelen, gevolgd door een valpartij. Cijfers hierover worden geregistreerd, maar worden niet gepubliceerd. Het CBS brengt deze data niet naar buiten. Rob Methorst, deskundige verkeersveiligheid en bestuurder van MENSenSTRAAT, schat dat ruim 80 procent van alle letsel van voetgangers ontstaat door zelf vallen en niet door botsingen met andere verkeersdeelnemers. De organisaties willen dat het CBS voortaan ook rapporteert over alle voetgangersslachtoffers.

Mensen centraal in plaats van asfalt

Veel wandelaars ervaren dat zij te weinig ruimte hebben. Te smalle wegen of obstakels. Bovendien krijgen zij op hun pad steeds meer tweewielers en auto`s, die bovendien zwaarder worden of sneller rijden. Lopers ondervinden in toenemende mate ernstige hinder op paden of stoepen van fietsers, die met forse snelheid stil zoevend of hard roepend voorbijkomen. 

Naast meer toezicht en handhaven van regels ligt de oplossing vooral in een andere inrichting. Zet in de publieke ruimte de mensen centraal en niet het asfalt.

Mark Harbers, minister van Infrastructuur en Waterstaat (VVD):

"We moeten hard werken om de verkeersveiligheid te verbeteren. Het doel om in 2030 het aantal slachtoffers te halveren lijkt lastig te realiseren nu de ongevalscijfers stijgen. Maar ik leg me daar niet zonder meer bij neer."

Ontspannen kunnen lopen

Maak routes en straten zo dat het er veilig en aangenaam vertoeven is, zeggen de vier organisaties. Een positieve trend zien zij in de toename van het aantal 30 km-zones. Zorg dat essentiële bestemmingen onbezorgd beloopbaar zijn en iedereen ontspannen een ommetje kan maken. Stimuleer dat essentiële voorzieningen nabij zijn. Geef prioriteit aan wat lopers en fietsers nodig hebben. Richt ruimte vooral zo in dat autorijders en fietsers vanzelf snelheden gaan aanpassen.  

Ruben van den Bulck, medewerker public affairs, bij Wandelnet:

“Voetgangersveiligheid verdient volop aandacht in de Tweede Kamer. Dit gebeurt helaas nog te weinig. Wij zullen dit blijvend onder de aandacht brengen. Iedereen is immers voetganger en verdient het om met een gerust hart over straat te kunnen lopen."

Op 31 mei 2023 sprak de vaste Kamercommissie voor Infrastructuur en Waterstaat met minister Harbers over het veiliger maken van het verkeer. Helaas ging vrijwel alle aandacht uit naar de problemen door fiets- en autogebruik. Maatregelen die het lopen veiliger maken verdienen ook prioriteit.