Wandelen in de voetsporen van Caesar
Wandel je het Romeinse Limespad en wil je meer weten over de geschiedenis van Julius Caesar, dan is er nu een boek verschenen. Maar ook voor anderen is het een aantrekkelijk boek dat geschiedenis en wat wandelen combineert. Tom Buijtendorp schreef ‘ De Caesarroute’, een boek dat als subtitel kreeg: ‘Gids bij Caesar in de Lage Landen’.
© WBOOKS met Caesar-afbeelding van Maya d’Hollosy
Een rijk geïllustreerd boek
Het boek gaat in op de vermoedelijke reis die Caesar heeft gemaakt in het noorden van wat toen het Romeinse Rijk heette. Niet dat Julius zelf de noordgrens van het rijk, de Limes, zelf bezocht; noordelijker dan Maastricht is hij waarschijnlijk niet geweest. Dankzij makkelijk leesbare teksten en veel foto’s en kaarten krijg je toch een goed beeld van wat er in zijn tijd allemaal gebeurde, ook langs de Limes, en hoe er iets van infrastructuur ontstond. De Romeinen waren de eersten die over scheepsroutes bruggen gingen bouwen waar het scheepvaartverkeer onderdoor kon. Zo werd de voorganger van de Sint Servaasbrug in Maastricht door de Romeinen gebouwd: stenen pijlers met een houten brugdek.
Maquette van de Romeinse brug bij Maastricht © Tom Buijtendorp
De geschiedenis anders belicht
Duidelijk wordt dat Caesars beeld van De Lage Landen niet zo goed overeen kwam met de werkelijkheid. In zijn verslagen komen tal van fouten voor over afstanden, bevolkingsaantallen en geografische namen. Het boek lezend volg je enerzijds de Limes, anderzijds de in die tijd (55 v Chr.) ontstane korte route tussen de Rijn en de Noordzeekust. Buijtendorp geeft aan wat je kan vinden in collecties in musea en waar interessante resten van Romeinse kampen en slagvelden zijn. Deels is dat net over de grens met België of Duitsland, op enkele plaatsen wat verder.
Kaart uit 1493, die eenzelfde vervormd beeld geeft als Caesar had van o.a. de kust © Tom Buijtendorp
Wandelingen
Per hoofdstuk wordt ook een routesuggestie gedaan. Dat zijn vaak wandelingen die variëren van enkele kilometers tot 14 km, maar er zijn ook twee routes door het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden en twee routes over oude Romeinse Kampen. Ook beschrijft hij drie reisroutes van 40, 85 resp. 240 km. Hoewel de kans dat je zal verdwalen klein is, lijkt het voor de wat langere wandelingen verstandig om je route tevoren op een wandelkaart in te tekenen of te verkennen. De beschrijving en de kaarten zijn namelijk nogal globaal.
Panorama vanaf het Kops Plateau bij Nijmegen © Tom Buijtendorp
Gids voor Caesar in de Lage Landen
Het is een zeer toegankelijk boek, zowel geschikt voor thuis op de bank als voor het voorbereiden van uitjes en wandelingen. Ga je op pad, neem het boek dan vooral mee: er staat zeer veel nuttige informatie in. Dit boek is verschenen ter gelegenheid van de allereerste solotentoonstelling over Julius Caesar in Nederland. Deze is te bezoeken van 16 september 2023 t/m 1 april 2024 in H’ART Museum in Amsterdam.